Bỏ phố thị lên huyện Lạc Dương (Lâm Đồng) tậu đất để trồng hoa, bước đầu chuốc lấy không ít thất bại, nhưng nay mỗi năm lão nông Nguyễn Chí Bảo (75 tuổi) thu về khoảng 10 tỉ đồng từ hoa ly.

Ông Bảo là người mê hoa ly từ khi còn phụ trách Trung tâm thực nghiệm sinh vật, thuộc Viện Khoa học Việt Nam (TP.HCM), nhưng muốn trồng phải nhập giống với giá từ 15.000 - 17.000 đồng/củ. Thông thường, củ ly chỉ được nhập về cho vụ hoa tết, ít nhất phải nhập nguyên một container (khoảng 320.000 củ), củ giống nhập về phải ủ trong phòng lạnh, chờ đúng thời điểm rồi xuống giống hàng loạt. Do đó, hoa đơm bông và thu hoạch đồng loạt khiến thị trường dội hàng, hoa rớt giá.

Không chịu lệ thuộc nguồn giống, và để có thể sản xuất hoa ly thương phẩm quanh năm, ông Bảo nghiên cứu quy trình tạo giống hoa cao cấp này. Ban đầu ông lấy vảy củ ly và dùng tác nhân vật lý, hóa học để tạo ra củ con; hoặc khi cắt cành hoa thương phẩm rồi ông dùng kích thích tố giúp gốc cây phát triển mạnh hơn, có nhiều chồi mới hơn và có thể “ăn” tiếp 2 vụ hoa tiếp theo.

 

Ông Bảo với sản phẩm củ giống ly tự tạo


Ông kể năm 2005 trang trại ly xanh tốt dưới chân núi Lang Biang bất ngờ bị một cơn lốc cuốn phăng. Chán nản vì bao nhiêu vốn liếng công sức bỏ ra mất hết, nhưng tình cờ ông Bảo phát hiện những cây ly bị gió cuốn gãy nay lại đâm chồi. Khi đào lên thấy quanh gốc chi chít củ, ông thầm nghĩ “vậy là trời chưa hại mình, đang cho mình cơ hội”.

Ông Bảo lao vào nghiên cứu tạo giống ly bằng phương pháp mới. Ông cho biết: “Vẫn dựa trên nguyên lý nhân giống bằng phương pháp nuôi cấy mô (in vitro), nhưng tôi không làm trong phòng thí nghiệm mà tạo củ giống bằng phương pháp mô sẹo”. Lứa củ giống đầu tiên “made in Lang Biang” cho hoa chất lượng không thua kém giống nhập ngoại, ông Bảo tiếp tục nghiên cứu, và tìm ra nguyên lý kích thích cho củ ly tự nảy mầm ngay dưới đất mà không cần cho “ngủ đông” trong phòng lạnh. Phương pháp này còn rút ngắn được 1/3 thời gian nhân giống bằng phương pháp mô sẹo. 

Đến nay “ngân hàng giống ly” của ông Bảo có 10 giống ly với nhiều màu sắc khác nhau. Hiện tại, mỗi năm ông Bảo sản xuất được trên 3 triệu củ giống ly, giá thành chỉ từ 1.000 - 1.500 đồng/củ, rẻ hơn 10 lần giống nhập. Nhờ chủ động được củ giống, hằng tháng ông Bảo đều đặn xuống giống và cho thu hoạch hoa ly thương phẩm dạng cuốn chiếu, hoa được tiêu thụ tại nhiều tỉnh thành trong cả nước. Mỗi cành hoa ông bán ra thị trường từ 5.000 - 20.000 đồng (tùy ít hay nhiều tai bông), có thời điểm không đủ hoa cung cấp. Doanh thu từ ly tăng dần, năm 2012 ông Bảo thu về 8 tỉ đồng, năm 2013 khoảng 10 tỉ đồng; năm 2014, ông có thể sản xuất trên 10 triệu củ giống ly.

 Theo thanhnien.com.vn